Uputstvo za pripremu pacijenta pre uzorkovanja krvi

• 24 sata pre uzorkovanja: izbegavati intenzivnu fizičku aktivnost; unositi uobičajene obroke bez masne hrane.
• 10–12 sati pre uzorkovanja: ne uzimati hranu, kafu, niti duvan.
• Ukoliko lek utiče na rezultate: uz konsultaciju sa ordinirajućim lekarom, prekinuti najmanje 2 dana ranije.
• Za određivanje enzima AST, CPK i LDH: fizičku aktivnost izbegavati 3 dana pre.
• Jutarnju dozu redovne terapije uzeti tek nakon uzorkovanja.
• Vreme uzorkovanja: od 7 do 9 časova ujutru, nakon noćnog odmora.
• Pacijent treba da bude odmoran i opušten (stres i hormoni mogu uticati na rezultate).

Uputstvo za pripremu pacijenta za uzorkovanje krvi pre određivanja koncentracije gvožđa

• 24–48 sati pre: ne uzimati napitke sa vitaminima i oligoelementima, kao ni „energetske” napitke.
• Uzorkovanje: uobičajeno vreme (7–9 časova), našte.
• Ako pacijent koristi preparate gvožđa:
  • analiza serumskog gvožđa se radi 7–10 dana nakon prestanka uzimanja preparata,
  • 3 dana nakon intravenskih preparata,
  • 1 mesec nakon intramuskularnih preparata.
• 48 sati pre uzorkovanja: ne uzimati oralne kontraceptive, acetilsalicilnu kiselinu i hloramfenikol.

Uputstvo za pripremu pacijenta pre uzorkovanja krvi za određivanje lipidnog statusa

• 2 nedelje pre: unositi uobičajenu hranu i ne menjati telesnu masu.
• 48 sati pre: izbegavati fizičku aktivnost i alkohol.
• 24 sata pre: uobičajeni obroci, ali bez masne hrane.
• 12 sati pre: ne uzimati hranu, alkohol, kafu i duvan.
• Uz konsultaciju sa lekarom: 48 sati pre ne uzimati lekove koji utiču na lipide (npr. antihipertenzivi, tiroidni hormoni, estrogeni).
• Holesterol se ne određuje ako nije prošlo najmanje 8 nedelja od operacije, infekcije, traume, sekundarne bolesti ili infarkta.

Uputstvo za pripremu pacijenta za OGT (oralni glukoza tolerans test)

• Pre testa: izbegavati intenzivnu fizičku aktivnost.
• 3 dana pre: ishrana sa najmanje 150 g ugljenih hidrata dnevno.
• Noćno gladovanje: minimum 10 sati, maksimum 16 sati (dozvoljena voda ili nezaslađen čaj).
• Zabranjeno: jelo, pušenje i druge tečnosti tokom testa (osim male količine vode).
• Jutarnja terapija: uzima se tek nakon testa, uz saglasnost lekara.
• Tokom testa: pacijent miruje (sedi ili leži na desnoj strani).
• Ne izvoditi test: tokom infekcije, traume, oporavka posle bolesti ili menstrualnog ciklusa.
• Vreme: ujutru, idealno oko 7 časova.
• Rastvor glukoze: popiti u roku od 1 minuta.
• Trajanje testa: 120 minuta.

Uputstvo za uzimanje uzorka urina

Potreban pribor

• posuda za uzimanje urina ili kesica za uzorkovanje urina.

Priprema pacijenta

• obaviti toaletu genitalija pre uzorkovanja (topla voda + papirni ubrus, ili vlažne maramice ako pranje nije moguće).
• kod dece: pažljivo obrisati genitalije, osušiti i zalepiti kesicu za urin.

Uzimanje jutarnjeg urina

• koristi se prvi jutarnji urin, metodom srednjeg mlaza (4–8 sati od poslednjeg mokrenja).
• prve količine urina odbaciti, a srednji mlaz sakupiti u sterilnu posudu sa širokim grlom.
• uzorak dostaviti u laboratoriju dobro zatvoren.
• optimalno: pre antibiotske terapije.
• devojčice: izbegavati uzorkovanje tokom menstruacije i u periodu pre/posle nje.

Sakupljanje 24-satnog urina (diureza)

• prvi jutarnji urin odbacuje se.
• sakuplja se svaki naredni urin tokom 24 časa u za to predviđenu posudu.
• prvi jutarnji urin narednog dana se takođe sakuplja u istu posudu.